Świcowa (Amirowicz-Świca) z Amirowiczów Klementyna Anna (1914—1993), lekarz pediatra, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku.
Ur. 15 IX w Samborze, była córką Tadeusza, nauczyciela, i Karoliny z domu Rak.
Po zdaniu w r. 1933 matury w gimnazjum w Samborze podjęła t.r. studia lekarskie na uniw. w Poznaniu, ale w r. 1935 przeniosła się na Wydz. Lekarski UJK we Lwowie. Po wybuchu drugiej wojny światowej, podczas okupacji sowieckiej, 15 XI 1939 uzyskała dyplom lekarski. Od r. 1940 pracowała jako lekarz stażysta, a następnie asystent na oddziale gruźlicy płuc i chorób wewnętrznych oraz w ambulatorium chorób dzieci szpitala miejskiego św. Jana w Lublinie; brała udział w akcji ratowania dzieci więźniarek obozu koncentracyjnego w Majdanku. W tym okresie wyszła za mąż za Stanisława Świcę (zob.). W r. 1943 przeniosła się do Krasnegostawu, gdzie pracowała w Poradni Przeciwgruźliczej i Ubezpieczalni Społecznej oraz jako lekarz Domu Dziecka. Włączyła się też w leczenie rannych i chorych partyzantów okręgu lubelskiego.
W kwietniu 1947 przeniosła się Ś. do Gdańska i 1 V t.r. podjęła pracę w kierowanej przez Henryka Brokmana I Klinice Chorób Dzieci Akad. Lek. (od r. 1950 Akad. Med.) kolejno jako lekarz wolontariusz, starszy asystent (od 1 X 1947) i adiunkt (od 1 VII 1950). Równocześnie w l. 1948—50 była lekarzem w ośrodku zdrowia i uzyskała specjalizację II st. w zakresie pediatrii; od r. 1951 była też konsultantem powiatowym ds. pediatrii. Pracując na Oddz. Obserwacyjno-Zakaźnym Kliniki, podjęła problematykę chorób infekcyjnych u dzieci, początkowo zakażenia prątkiem gruźlicy, a później biegunek wywołanych pałeczkami z grupy Salmonella, Shigella i Escherichia coli. Oprócz stanów biegunkowych zajmowała się też leczeniem posocznic i neuroinfekcji. Była współautorką prac dotyczących etiopatogenezy tych schorzeń i ich postaci klinicznych ze szczególnym uwzględnieniem wieku niemowlęcego, m.in. Spostrzeżenia o wpływie gruźliczych węzłów chłonnych na stan sąsiadujących z nimi oskrzeli („Pediatria Pol.” T. 22: 1948 nr 4), Próba zapobiegania biegunkom dziecięcym w zakładzie zamkniętym, Cz. 1 (tamże T. 28: 1953 nr 4), Cz. 2 („Med. Doświadczalna i Mikrobiologia” R. 8: 1956 nr 4) i Odczyny serologiczne w rozpoznawaniu zakażeń pał. S typhi murium u niemowląt (tamże R. 9: 1957 nr 2). Pod koniec l. pięćdziesiątych podjęła prace badawcze i organizacyjne związane z szerzącą się wówczas w Polsce chorobą Heinego i Medina; była współorganizatorką Oddz. Neuroinfekcji Dziecięcych na terenie Państw. Szpitala Klinicznego Nr 1 i wiodącym lekarzem tego oddziału. Doświadczenia w leczeniu i obserwacji choroby Heinego i Medina zawarła m.in. w pracy Postać mózgowa choroby Heinego i Medina (nieopublikowana), napisanej pod kierunkiem Kazimierza Erecińskiego; na jej podstawie doktoryzowała się 14 XII 1961. Od r. 1967 była ordynatorem Oddz. Dziecięcego Kliniki Chorób Zakaźnych; kontynuowała tam badania nad zakażeniami wirusowymi ośrodkowego układu nerwowego, a zwłaszcza nad schorzeniami o ciężkim przebiegu klinicznym, w których wczesna diagnoza i intensywna terapia decydują o życiu i dalszym rozwoju dziecka. Dn. 7 III 1968 habilitowała się na podstawie rozprawy Aktywność aminotransferazy asparaginianowej i alaminowej w płynie mózgowo-rdzeniowym u dzieci w przebiegu niektórych chorób ośrodkowego układu nerwowego („Acta Biologica et Medica” T. 13: 1968 z. 5); otrzymała wtedy stanowisko docenta.
Dn. 1 X 1969 objęła Ś. kierownictwo Katedry i II Kliniki Chorób Dzieci gdańskiej Akad. Med. Zajmowała się tam patologiami układu pokarmowego, zwłaszcza enteropatiami enzymatycznymi, a także zainicjowała prace z dziedziny cytogenetyki. Kolejne rozprawy opublikowała ze współpracownikami, m.in. Rozmiękanie mózgu z tworzeniem się jam („Pediatria Pol.” T. 45: 1970 nr 2), Zagadnienie ostrego zapalenia trzustki u dzieci (tamże T. 47: 1972 nr 12) oraz Metabolizm witaminy D i jej rola w świetle osiągnięć doświadczalnych (tamże T. 48: 1973 nr 10). Samodzielnie ogłosiła artykuł W sprawie etiopatogenezy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i choroby Crohna u dzieci (tamże T. 49: 1974 nr 4). Była redaktorem pierwszych trzech poprawianych i poszerzanych wydań podręcznika „Ćwiczenia z pediatrii” (Gd. 1972, 1974, 1976).
Dn. 1 X 1976 została Ś. dyrektorem Inst. Pediatrii gdańskiej Akad. Med. i równocześnie objęła kierownictwo jego I Kliniki Chorób Dzieci. Dn. 1 XII 1977 otrzymała tytuł profesora nadzwycz. Zreorganizowała działalność usługową i dydaktyczną klinik oraz kształcenie kadry naukowej. Kładąc nacisk na rozwój oddziałów i przychodni specjalistycznych w zakresie onkologii, endokrynologii i nefrologii, doprowadziła w klinikach do modernizacji pomieszczeń na potrzeby terapeutyczne. Działalność swojej kliniki poszerzyła o problematykę endokrynologiczną wieku dziecięcego (cukrzyca, wrodzona niedoczynność tarczycy, choroby kory nadnerczy) oraz hematologii dziecięcej, ze szczególnym uwzględnieniem schorzeń rozrostowych układu krwiotwórczego. Kontynuowała badania, przede wszystkim u dzieci najmłodszych, związane z chorobami przewodu pokarmowego; dotyczyły one głównie przewlekłych zaburzeń w odżywianiu, szczególnie zespołu złego wchłaniania oraz pełnego żywienia pozajelitowego u pacjentów w ciężkim stanie klinicznym. Wyniki badań przedstawiła ze współpracownikami na łamach „Pediatrii Polskiej” m.in. w pracach Rodzinne zapalenie trzustki (T. 53: 1978 nr 1) i Rodzinna postać niedoboru sacharozy (T. 53: 1978 nr 9) oraz na XX Jubileuszowym Ogólnopolskim Zjeździe Pediatrów w Warszawie (15—16 VIII 1983) w referatach: Odporność komórkowa w przypadkach biegunki opornej na leczenie (Diarrhoea protracta) i Odżywianie pozajelitowe u dzieci w świetle dalszych obserwacji. Ogółem opublikowała samodzielnie i we współautorstwie ponad 60 prac. Pod jej kierownictwem ponad 40 lekarzy uzyskało specjalizację z pediatrii; była promotorem dziesięciu przewodów doktorskich. Działała w Komisji Zdrowia Wojewódzkiej Rady Narodowej oraz Komisji Kontroli Zawodowej i Komisji Dyscyplinarnej Wojewódzkiego Wydz. Zdrowia w Gdańsku. Była członkiem Polskiego Tow. Lekarskiego, Polskiego Tow. Pediatrycznego, Polskiego Tow. Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych oraz Gdańskiego Tow. Naukowego. Dn. 30 IX 1984 przeszła na emeryturę. Zmarła 1 VIII 1993 w Gdańsku, została pochowana 4 VIII na cmentarzu Srebrzysko. Była odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem 30-lecia i Medalem 40-lecia Polski Ludowej, Medalem KEN i Odznaką «Zasłużonym Ziemi Gdańskiej».
W małżeństwie ze Stanisławem Marcinem Świcą miała Ś. dwoje dzieci (informacje w życiorysie męża).
Bibliografia publikacji pracowników Akademii Medycznej w Gdańsku za l. 1945—1964, Gd. 1967; toż za r. 1985, Gd. 1988; Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych 1962, W.—P. 1963 s. 247; toż za r. 1968, W.—P. 1989 s. 770; Ludzie Akademii Medycznej w Gdańsku, Gd. 2005 III (fot.); Polski almanach medyczny na rok 1956, W. 1957 s. 3, 346; Rocznik lekarski na rok 1948, W. 1949 s. 460; Skład osobowy Akademii Medycznej w Gdańsku i spis wykładów na l. akad. 1967/68, Gd. 1967; toż na l. 1977/78, Gd. 1977; Spis fachowych pracowników służby zdrowia, W. 1964 s. 354; — Dzieje Akademii Medycznej w Gdańsku 1945—1995, Gd. 1995 (fot.); 50 lat Akademii Medycznej w Gdańsku, „Annales Academiae Medicae Gedanensis” T. 25: 1995 supl. 1 s. 241—52 (fot.), s. 260—1 (fot.), s. 264—6; Siedemdziesiąt pięć lat Gdańskiego Towarzystwa Naukowego 1927—1997. Księga pamiątkowa, Red. M. Latoszek, Gd. 1998; — Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Annales Academiae Medicae Gedanensis” T. 24: 1994 s. 279—86 (H. Ratajowa, E. Tymińska, bibliogr. prac, fot.), T. 25: 1995 supl. 4 s. 255—7 (J. Ereciński, A. Balcerska, fot.), „Dzien. Bałtycki” 1993 nr 177, 179, 181.
Stanisław Tadeusz Sroka